Jacek Malczewski (1854 Radom - 1929 Kraków), Portret Stanisałwa Bryniarskiego, 1903 r.

olej, płótno, 66,4 × 36,5 cm
sygn. wzdłuż lewej dolnej krawędzi: „Jacek/Malczewski/1903”

na krośnie napis ołówkiem: „Bryniarski/ Malczewski”
Do obrazu dołączona opinia dr Stefanii Krzysztofowicz-Kozakowskiej z 2017 roku

„W wielowątkowej i symbolicznie niezwykle skomplikowanej twórczości Jacka Malczewskiego pierwszoplanową rolę odgrywał człowiek oraz jego los, jemu też dedykowane były wszystkie niemal kompozycje artysty. Stąd takie bogactwo portretów, których pozostawił setki, podobnie jak dziesiątki autoportretów oraz kryptoportretów, będących specyficznymi studiami psychologicznymi. Sportretował Malczewski cały niemal krakowski parnas intelektualny: literatów, dziennikarzy, aktorów, kolekcjonerów, artystów, a także wiele osobistości urzędowych, lekarzy, przyjaciół. Oczywiście malował też portrety na zamówienie, lecz zdecydowanie największą wartość artystyczną oraz psychologiczną mają wizerunki osób, z którymi był zaprzyjaźniony.”
(S. Krzysztofowicz-Kozakowska, „Jacek Malczewski. Życie i twórczość”, [b.m.] 2015, s. 55.)

Jednym z ulubionych modeli Malczewskiego był krakowski malarz, restaurator obrazów – Stanisław Bryniarski (1829 Kraków – 1914 tamże). Początki swojego artystycznego wykształcenia zawdzięczał Teodorowi Stachowiczowi, którego był uczniem i którego obrazy kopiował. W okresie 1847–1854, oraz następnie w 1856–1857 kształcił się w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych pod kierunkiem W. K. Stattlera, A. Płonczyńskiego, W. Łuszczkiewicza i H. Kossowskiego. W swojej twórczości malarskiej przede wszystkim przedstawiał architekturę Krakowa. Zajmował się także kopiowaniem obrazów, które przy okazji „poprawiał”.
„Tego mało znanego malarza rozsławiły przede wszystkim konterfekty pędzla Malczewskiego, którego fascynowała niezwykle wyrazista twarz sędziwego artysty, twarz o charakterystycznych rysach, okolona malowniczo rozwianymi włosami. Znanych jest kilka jego konterfektów, ten najbardziej znany to „Nieznana nuta” z 1902 roku (MNK), w której Malczewski ukazał swojego modela w towarzystwie grających faunów, na tle zbudowanym z fantazyjnych roślin. W tym samym roku powstaje praca ukazująca twarz Bryniarskiego ujętą z profilu i towarzyszącą mu kobietę podającą jakiś napój (MNK). Portret Bryniarskiego znany jest również z tryptyku z 1907 roku „Konik polny” (wł. pryw.). Obok tych symbolicznych kompozycji w dorobku Malczewskiego pojawiają się jeszcze inne konterfekty Bryniarskiego, które zdają się być szkicami malowanymi podczas wspólnych spotkań. W ten cykl wpisuje się praca przedstawiona do zaopiniowania. Artysta buduje kompozycję za pomocą szybkich, pionowych pociągnięć pędzla, uwagę skupia przede wszystkim na twarzy – najważniejszym i najbardziej interesującym go fragmencie kompozycji. Modeluje ją precyzyjniej, zaznaczając głębokie zmarszczki, charakterystyczne wąsy i rozwiane włosy. (fragment ekspertyzy p. dr Stefanii Krzysztofowicz-Kozakowskiej, wydanej w Krakowie w dniu 9 VI 2017 r.)