Jan Ziemski (1920 Kielce-1988 Lublin), Permutacje, 1970

technika własna, 61 × 60 cm, sygnowany i datowany na odwrocie: 'JAN ZIEMSKI |1970' oraz nalepka z BWA w Lublinie z opisem pracy



Jeden z czołowych przedstawicieli tzw. malarstwa materii. Wykształcenie artystyczne zdobył ucząc się w Wolnej Szkole Malarstwa i Rysunku Janiny Miłosiowej w Lublinie (1942–46), zaś teoretyczną wiedzę w zakresie sztuk plastycznych ugruntował studiując historię sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II. Był współzałożycielem uformowanej wśród tamtejszych studentów lubelskiej grupy „Zamek” (1956–1959), zaliczanej do najciekawszych i najbardziej awangardowych polskich grup artystycznych, którą tworzyli m. in. Włodzimierz Borowski, Ryszard Kiwerski, Tytus Dzieduszycki oraz Jerzy Ludwiński. Ziemski brał czynny udział w szeregu konkursów i wystaw artystycznych takich, jak: Biennale Form Przestrzennych w Elblągu, Plenery Koszalińskie w Osiekach, Sympozjum Artystów i Naukowców w Puławach i wielu innych. Od lat 40. XX wieku interesował się astronomią, kosmonautyką, science-fiction. Początek jego ścieżki artystycznej wyznaczają surrealistyczne prace, wśród których częstym motywem były przypominające kukiełki postaci (Mona Lisa, Semafory). Stopniowo jego warsztat artystyczny zaczął dojrzewać w kierunku form bardziej abstrakcyjnych, sugerujących fascynację zagadnieniami związanymi z materią, które znalazły odbicie w wykonywanych w gipsie tzw. formurach. Od połowy lat 60. XX wieku zwrócił się ku abstrakcji geometrycznej tworząc charakterystyczne collage’owo – półprzestrzenne kompozycje z cienkich, sferycznie wygiętych, przeważnie czarnych, białych i czerwonych listewek. Wiele z tych dzieł zaliczyć można do kierunku op-art., wykorzystującego prawa iluzji, fizjologii i psychologii postrzegania, teorię widzenia i koloru.