brąz odlewany, złocony, cyzelowany, wys. 63 cm
sygn. BR. ŁOPIEŃSCY ⇂ WARSZAWA
Proweniencja:
przed 1939 kolekcja prof. Wacława Błażeja Orłowskiego (1868-1949) w Wilnie (załączony rachunek firmy Bracia Łopieńscy z dn. 12.11.1909 r.).
po 1949 zbiory spadkobierców kolekcjonera, Polska
Stan zachowania: naprawa ramienia, uzupełniona profitka.
Kandelabry w formie odzianej w antykizujące szaty kobiety, trzymającej bukiet kwiatów - to jeden z najbardziej znanych projektów Etienne-Maurice Falconeta (1713-1791), słynnego rzeźbiarza i projektanta. Projekt ten był realizowany w kilku wariantach przez europejskie wytwórnie brązów, stąd znalazł się również w ofercie Braci Łopieńskich, słynnych na całym świecie warszawskich brązowników. Odznaczająca się znakomitą jakością odlewu oraz opracowania cyzelerskiego i złocenia luksusowa para kandelabrów została wykonana na zamówienie prof. Wacława Orłowskiego, znanego lekarza i bakteriologa, badacza wścieklizny. W zbiorach profesora znajdowały się również inne brązy złocone wykonane przez firmę.
Brązy przez cały wiek XIX oraz do czasu II wojny światowej zdobiły wytworne wnętrza, świadcząc o pozycji i prestiżu ich właściciela. Do dziś na światowym rynku sztuki należą do najbardziej poszukiwanych przez kolekcjonerów dzieł rzemiosła artystycznego. Najwyżej cenią oni wyroby Łopieńskich z okresu największego rozkwitu firmy, który trwał do wybuchu II wojny światowej. Ze względu na jakość wykonania, czas powstania oraz udokumentowaną znakomitą proweniencję oferowana para kandelabrów posiada szczególną wartość kolekcjonerską oraz muzealną.
Bracia Łopieńscy to jedna z najsłynniejszych polskich firm brązowniczych przełomu wieków i lat międzywojennych. Na początku ubiegłego wieku warszawską fabrykę uważano za największą wytwórnię brązów na zachód od Berlina. Początki firmy związane były z osobą Jana Łopieńskiego (1838-1907), który w roku 1862 przy ul. Ordynackiej założył „Fabrykę Wyrobów Bronzowych”. W roku 1878 Łopieński otrzymał medal na wystawie paryskiej. W roku następnym jednak, z powodu problemów finansowych, zmuszony był przystąpić do spółki. Sześć lat później samodzielną działalność pod szyldem "G. Łopieński" rozpoczęli znakomicie wykształceni w rzemiośle synowie Jana, bracia Grzegorz (1867-1939) i Feliks (1866-1941). Do końca wieku XIX ich firma rozwijała się dynamicznie. Jej wyroby cieszyły się wielką popularnością; w każdym warszawskim domu musiał znajdować się choć jeden przedmiot pochodzący od Łopieńskich. W roku 1900 bracia przenieśli swój warsztat na ul. Hożą 55, gdzie wybudowali nowoczesną odlewnię. Mniej więcej w tym samym czasie zawiązali spółkę "Bracia Łopieńscy", której udziałowcem w początkowym okresie był także ich brat Ignacy (1865-1941), słynny grafik i medalier. Wraz z synami pracował również Jan. Stąd jako datę założenia firmy Łopieńscy wskazywali rok 1862, uznając swoją spółkę jako kontynuację działalności ojca.
Podczas długich lat Łopieńscy niejednokrotnie byli za swe wyroby honorowani najwyższymi nagrodami, zarówno na wystawach krajowych (np. Wystawa Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie, 1872), jak i zagranicznych (by wymienić choćby: 1879 – Wystawa Sztuki w Paryżu – srebrny medal, 1903 - Wystawa Sztuki i Przemysłu w Petersburgu – Grand Prix). Prócz brązów, wykonywali także wysokiej klasy srebra. Powstawały tu zarówno przedmioty dekoracyjne i użytkowe, jak i rzeźby (m.in. Anotniego Godebskego, Józefa Gabowicza, Czesława Makowskiego, Antoniego Kurzawy, Sławomira Celińskiego).
Najlepszy okres rozwoju formy skończył się wraz z wybuchem I wojny światowej. Odcięcie od rynku rosyjskiego i zubożenie spoleczeństwa - wpłynęły na charakter produkcji. Zamiast luksusowych brązów i sreber, zaczęły powstawać przedmioty tańsze, niemniej najwyższej jakości. Do najważniejszych ich realizacji z tego okresu zaliczają się pomniki (m.in. Syrena Ludwiki Nietzschowej z Powiśla, pomnik Bolesława Chrobrego dla Gniezna, J. Dietla dłuta X. Dunikowskiego w Krakowie, Jana Kilińskiego w Warszawie, Marii Curie-Skłodowskiej dla Instytutu Radowego w Warszawie). Z firmą w tym czasie współpracowali także znakomici projektanci, m.in. Henryk Grunwald.
W połowie lat 30. spółkę przejęło kolejne pokolenie braci, synowie Grzegorza – Tadeusz (1898-1983), Władysław (1895-1945) i Zdzisław (1901-1955). Po drugiej wojnie firma Łopieńskich odlała i naprawiła zniszczone podczas wojny warszawskie pomniki. Jednakże po wykonaniu tego zlecenia, w roku 1950 została przed władze znacjonalizowana. Na jej miejsce powstała Spółdzielnia Pracy Brąz Dekoracyjny. Tadeusz Łopieński wznowił swoją działalność w roku 1957, kiedy to założył mieszczącą się na ul. Poznańskiej 24 pracownię brązów artystycznych. Obecnie jest ona prowadzona przez jego córkę Annę Łopieńską-Lipczyk oraz jej męża, Wojciecha Lipczyka.
