OBOZY JENIECKIE – JUDAICA – STRUCK Hermann. Kriegsgefangene. Hundert Steinzeichnungen von Hermann Struck. Mit Begleitworten von F. von Luschan. Ein Beitrag zur Völkerkunde im Weltkriege. Berlin 1916. Zawartość teki w stanie bdb., oprawa twarda ze złoconym tytułem w stanie średnim (pęknięcia wzdłuż przegubów, przetarcia, przybrudzenia); folio.
Teka zawiera 100 litografii autorstwa Hermanna Strucka, który wykonał je na podstawie rysunków sporządzonych w niemieckich obozach jenieckich w trakcie I wojny światowej. Stanowiło to unikatową szansę dla sporządzenia nie tylko dzieła sztuki, ale czegoś w rodzaju antropologicznej encyklopedii ilustrowanej, bowiem w armiach alianckich walczyli przecież przedstawiciele niemal wszystkich ras ówczesnego świata. Widzimy więc „typy” ludzkie zarówno z europejskich posiadłości kolonialnych w Afryce czy Azji, jak i z Imperium Rosyjskiego od Syberii po Kaukaz.
Przedmowę do dzieła napisał Felix von Luschan (1854-1924) wówczas antropologiczna gwiazda, z wykształcenia lekarz, pracujący na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie. Odbył podróże badawcze m. in. do Polinezji, gdzie badał tamtejsze ludy. Jego słowo wstępne liczy 27 str. i zawiera 60 fotografii od Aborygenów australijskich po marokańskich Berberów. Przedmowa Luschana jest rzadkim jak na tamte czasy przejawem postawy humanistycznej i antyrasistowskiej. Von Luschau miał niebagatelny wpływ na podjęcie decyzji o zrealizowaniu niniejszej antropologicznej pracy. Miała ona mocnych protektorów, m.in. hr. von Oppersdorfa, deputowanego do Reichstagu i pruskiej Izby Panów oraz pruskie ministerstwo wojny, w obrębie którego działała specjalna jednostka, mająca w sposób artystyczny dokumentować przebieg wojny (1914-1918).
Struck znany jest m.in. z przejmujących portretów Żydów łódzkich (patrz dział „Judaica” na XXIX Aukcji Antykwariatu Wu-eL). I w tym wydawnictwie nie zabrakło przedstawień Żydów walczących w armii rosyjskiej. Litografia nr 35 oraz litografia nr 36 przedstawiają Davida Bomblatta, Żyda z Warszawy, urzędnika świątynnego (Tempelbeamter) – portret en face oraz portret przy czytaniu Talmudu. Są ponadto Isaak Chotoran z Kijowa z 79. regimentu artylerii oraz Chajus Krasikow z Lubina z guberni połtawskiej z 39 regimentu syberyjskiego. Jest i Polak (litografia nr 13) z Łomży, 12-letni ochotnik z 233 regimentu piechoty. Poza tym rodowici Anglicy, Szkoci, Francuzi, ale i Tatarzy, Ormianie, Czuwasze, Gruzini, Gurkowie, Kabylowie, Beduini, Sikhowie itd. Każda z osób przedstawionych na portrecie została przedstawiona z imienia i nazwiska oraz kraju pochodzenia.
