Jacek Malczewski (1854-1929), "Lilla Weneda grająca na harfie wężom oraz dwie postacie kobiece"

tusz, piórko, papier, 22,5 x 28 cm,
sygn. p.d.: J. Malczewski

Głębokie zainteresowanie twórczością Juliusza Słowackiego młody Jacek Malczewski zawdzięcza ojcu - Julianowi Malczewskiemu, czego dowodem jest m.in. korespondencja Juliana Malczewskiego z synem. Artysta pozostawił liczne młodzieńcze ilustracje do utworów Słowackiego: "Anhellego", "Balladyny", "Lilli Wenedy", "Ojca zadżumionych", "Jana Bieleckiego". Krakowskie spotkania Malczewskiego z kręgiem osób należących do grona wielbicieli poety, m.in. z Adamem Asnykiem i Konstantym Górskim, w równie istotny sposób co dom rodzinny ugruntowały fascynację młodego artysty utworami Słowackiego.
(Lit.: "Na jednej strunie. Malczewski i Słowacki. Obrazy i rysunki ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie", Muzeum Narodowe w Warszawie, 2019, ss. 16, 18).
"Na jednej strunie. Malczewski i Słowacki" to tytuł wystawy zorganizowanej przez Muzeum Narodowe w Warszawie w 90-lecie śmierci Jacka Malczewskiego i 170-lecie śmierci Juliusza Słowackiego. Znalazły się na niej prace obu artystów ze zbiorów MNW. Zaprezentowano obrazy i rysunki Malczewskiego inspirowane poezją Słowackiego, a także rysunki samego poety oraz osób z jego kręgu.
Wybitny polski malarz, uczeń krakowskiej SSP w pracowniach W. Łuszczkiewicza, F. Szynalewskiego, H. Grabińskiego, a nieco później Jana Matejki. Studia kontynuował w Ecole des Beaux-Art w Paryżu (1876-1877). W 1879 miał już własną pracownię w Krakowie.
W 1884 jako rysownik brał udział w ekspedycji archeologicznej do Azji Mniejszej Karola Lanckorońskiego. Lata 1885-1886 spędził w Monachium. Kilkakrotnie podróżował do Włoch. W latach 1896-1900 i 1910 -1921 był profesorem krakowskiej ASP, a jej rektorem w latach 1912-1914. Był członkiem-założycielem TAP "Sztuka". W latach 1905-1908 działał w dyrekcji krakowskiego TPSP. Pierwsze lata wojny spędził w Wiedniu, od 1916 mieszkał na stałe w Krakowie. W początkowej fazie twórczości Malczewski nawiązywał do tematyki patriotyczno-martyrologicznej, okres "sybirski" otwiera inspirowana utworem Słowackiego "Śmierć Elenai". Po powrocie z Monachium rozpoczyna się okres dojrzałego symbolizmu, artystę poza problematyką losu ojczyzny interesuje los ludzki, znaczenie sztuki, tajemnice egzystencji. Wywodzącym się z mitologii symbolom artysta nadawał indywidualne piętno, niejednokrotnie wiążąc je z polską tradycją. Osobną grupę stanowią portrety. Artysta malował członków rodziny, przyjaciół, znajomych. Poza konwencjonalnymi ujęciami często malował portrety z kompozycją symboliczną w tle. Do najciekawszych portretów symbolicznych należą podobizny zaprzyjaźnionych z artystą osób związanych ze światem sztuki.